باقلوا، مشهورترین شیرینی ترکیه در دنیا است. البته باقلوا در بسیاری از کشورهای خاورمیانه همچون ایران، فلسطین، سوریه، قفقاز و حتی برخی کشورها همچون یونان و قبرس نیز بهعنوان یک دسر پرطرفدار تهیه و سرو میشود. پرطرفدارترین نوع باقلوا در دنیا، باقلوای استانبولی با ترکیب پسته است. این دسر خوشمزه و بینظیر، با عطروطعم متفاوت خود دل هرکسی را میبرد.
صدای تندوتیز لایههای خشک باقلوای استانبولی و جاری شدن شیره خوشمزه آن در هنگام خوردن، حتی میتواند هوش از سر کسانی که عاشق شیرینی نیستند نیز ببرد. باقلوا، این شیرینی محبوب و پرطرفدار از لایههای خمیری نازک که لابهلای آن با انواع مغزها پرشده است و با شهدی از گلاب و زعفران یا عسل شیرین شده تهیه میشود. البته در ایران نیز، این شیرینی خوشمزه و دوستداشتنی در اشکال مختلف و با یک دستور پخت متفاوت تهیه میشود.
یکی از موضوعات تاریخی موردبحث میان ترکها و یونانیها اصلیت باقلوا است، که هرکدام از آنها تلاش میکنند ثابت کنند این شیرینی دوستداشتنی متعلق به آنها بوده است. یکی از قدیمیترین دستور پخت هایی که برای باقلوا بهدستآمده به حدود دو قرن قبل از میلاد مسیح و دوران رم باستان بازمیگردد. البته بر اساس اسناد تاریخی، برای اولین بار باقلوا به شکل امروزی خود در آشپزخانه کاخ توپکاپی در استانبول سرو شده است. علاوه بر اینها یک دستور پخت دیگر هم وجود دارد، که برخی از آن بهعنوان منشأ باقلوا نام میبرند. این دستور پخت نیز مربوط بهنوعی دسر ترکی به نام "گولش" است، که معمولاً در ماه رمضان از آن استفاده میکنند.
همانطور که گفتیم، باقلوا بهعنوان یک دسر محبوب و پرطرفدار در بسیاری از کشورهای آسیایی و حتی برخی از کشورهای اروپایی همچون یونان قبرس و بخشهایی از روسیه طبخ میشود. البته طرز تهیه باقلوا، در هر یک از این کشورها خاص و متفاوت است. در ادامه شما را با برخی از پرطرفدارترین باقلواهای دنیا آشنا میکنیم.
به جرئت میتوان گفت، باقلوای ترکیه که با نامهایی همچون باقلوای استانبولی، باقلوای بورما و کیک باقلوای ترکی نیز معروف است، مشهورترین و پرطرفدارترین باقلوای دنیاست. این شیرینی سنتی ترکیه، با استفاده از لایههای خمیری که میان آن با گردو و پسته پرشده تهیه میگردد. البته در بخشهایی از دریای اژه، به آن بادام نیز اضافه میکنند.
در یونان نیز این شیرینی خوشمزه با شیوهای متفاوت تهیه میشود و طرفداران خاص خود را دارد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید در یونان باقلوا را با استفاده از 33 لایه خمیر که اشاره به سن و سال حضرت مسیح دارد تهیه میکنند.
یکی دیگر از انواع معروف و شناختهشده باقلوا در دنیا، باقلوای عربی است. در بخشهایی از سوریه و فلسطین این شیرینی را با استفاده از ورقهای خمیر "فیلو" (phyllo)، کره، گردو و شربت شکر تهیه میکنند و به قطعات کوچک برش میزنند.
در جمهوری آذربایجان، باقلوا که در زبان محلی به آن پاخلاوا '' (pakhlava) میگویند یکی از شیرینیهای سنتی فصل بهار و تعطیلات نوروز به شمار میرود. این شیرینی سنتی را در آذربایجان، با استفاده از گردو و بادام تهیه میکنند و به شکل لوزی برش میزنند.
در ارمنستان هم برای تهیه شیرینی باقلوا، از دارچین و میخک استفاده میشود. باقلوای شهر ''غازی عِینتاب'' ترکیه و باقلوای '' باکی پاخلاواسی '' در شهر باکوی آذربایجان، از مشهورترین باقلواهای دنیا هستند.
پخت باقلوا در ایران نیز پیشینهای طولانی دارد، و بهعنوان یک شیرینی سنتی و اصیل شناخته شده است. این شیرینی خوشمزه در ایران، با استفاده از گلاب، شکر، هل، آرد، بکینگ پودر، زرده تخم مرغ، پودر قند، شیر و روغن تهیه میشود. باقلوا در ایران با شکلهایی مانند لوزی، مربع ولوله ای در طعمهای پسته ای، مغز گردو، بادامی، نارگیلی و کاراملی تهیه و تولید میشود. برخی از انواع باقلوای شناختهشده و پرطرفدار در ایران عبارتاند از:
باقلوای یزدی، یک از قدیمیترین انواع باقلوا در ایران است و بهعنوان مشهورترین سوغات یزد شناختهشده است. در تهیه این شیرینی سنتی یزد، از خمیری مشابه خمیر نان که در زبان محلی به آن ''لواش باقلوا'' گفته میشود استفاده میکنند. همچنین در مغز باقلوای یزدی، از مایعی محتوی پودر پسته استفاده نموده و با استفاده از شربت مخصوص آن را شیرین میکنند. این باقلوا، دارای انواع مختلفی همچون باقلوای لوزی، بادامی، بیدمشکی، نارگیلی میباشد.
به دلیل نزدیکی تبریز به ترکیه، باقلواهای تبریز مشابه نوع ترکیهای آن تهیه میشوند. معروفترین باقلوای تبریز، باقلوای استانبولی نام دارد. باقلوای رشته ختایی و باقلوای گردوی آذری نیز ازجمله باقلواهای تبریزی هستند.
یکی دیگر از باقلواهای معروف در ایران، باقلوای گل رز قزوینی است. این باقلوا از سه بخش اصلی خمیر باقلوا (شامل گلاب، آب گرم، روغن جامد، آرد الک شده)، مغز باقلوا (شامل پودر بادام، پودر پسته، پودر قند، زعفران حلشده در آب و پودر هل) و شربت باقلوا (شامل آب، شکر، گلاب، پودر قند و هل) تشکیل شده است. باقلوای قزوینی، یکی از مهمترین سوغات استان قزوین به شمار میآید.
برای تهیه این باقلوای معطر و بینظیر، بادام مورد استفاده در تهیه باقلوا را مدتی در گل یاس میخوابانند تا بادام کاملاً طعم و بوی یاس بگیرد. در تهیه این باقلوا، به دلیل عطر بینظیر بادامهای خوابانده شده در یاس از هل استفاده نمیشود.
هر یک از مواد غذایی بهکاررفته در تهیه شیرینی باقلوا ارزش غذایی بسیار بالایی دارند. استفاده از ترکیبی از انواع مغزها مانند مغز پسته، گردو، بادام و مواد طبیعی همچون گلاب، هل، شیر و تخممرغ در تهیه باقلوا علاوه بر طعم بینظیری که ایجاد میکند باقلوا را تبدیل به یک دسر دوستداشتنی باارزش غذایی بسیار بالا نموده است.
از ویژگی های یک باقلوای تازه و با کیفیت می توان به تردی و شکنندگی آن، بوی مطبوع و هوس انگیز کره بر روی آن و طعم شیرینی متعادل باقلوا اشاره کرد.
با توجه به اینکه باقلوا در کشور ما نیز از محبوبیت بسیاری برخوردار است، قنادی ناتلی در کنار سایر محصولات خود، انواع باقلوای استانبولی و ایرانی را با استفاده از مرغوبترین مواد اولیه و عطروطعمی بینظیر تهیه و تولید میکند. باقلواهای ناتلی با طعمی اصیل و بینظیر در کنار یک لیوان چای داغ میتوانند شیرینی بخش لحظات زندگی شما باشند.